Układ kierowniczy to jeden z najważniejszych elementów każdego pojazdu. To on odpowiada za precyzyjne sterowanie kołami, a co za tym idzie – bezpieczeństwo i komfort jazdy. Bez niego jazda byłaby niemożliwa, a manewrowanie autem stałoby się niezwykle trudnym zadaniem. W tym artykule przyjrzymy się bliżej budowie i działaniu układu kierowniczego, a także jego różnym typom i najczęstszym usterkom.
Budowa i działanie układu kierowniczego
Podstawowe elementy układu kierowniczego to:
- Kierownica – element, z którym bezpośrednio ma do czynienia kierowca. Obracanie kierownicy inicjuje cały proces zmiany kierunku jazdy.
- Kolumna kierownicza – łączy kierownicę z przekładnią kierowniczą. Może być regulowana w celu dostosowania pozycji kierownicy do wzrostu i preferencji kierowcy.
- Przekładnia kierownicza – nazywana również maglownicą, odpowiada za przełożenie ruchu obrotowego kierownicy na ruch liniowy drążków kierowniczych.
- Drążki kierownicze – przenoszą siłę z przekładni kierowniczej na zwrotnice kół.
- Zwrotnice – elementy mocujące koła, które umożliwiają ich skręcanie.
Współczesne układy kierownicze są zazwyczaj wspomagane hydraulicznie lub elektrycznie. Wspomaganie ułatwia manewrowanie kierownicą, szczególnie przy niskich prędkościach.
Rodzaje układów kierowniczych
Ze względu na rodzaj przekładni kierowniczej, wyróżniamy dwa główne typy układów kierowniczych:
- Układ kierowniczy z przekładnią ślimakową – jest to prostszy i tańszy w konstrukcji typ układu, jednak charakteryzuje się mniejszą precyzją i większym luzem na kierownicy.
- Układ kierowniczy z przekładnią zębatkową – zapewnia większą precyzję i mniejszy luz na kierownicy, jednak jest droższy i bardziej skomplikowany w konstrukcji.
Dodatkowo, układy kierownicze można podzielić ze względu na rodzaj wspomagania:
- Układ kierowniczy bez wspomagania – stosowany w starszych samochodach, wymaga większej siły do manewrowania kierownicą.
- Układ kierowniczy ze wspomaganiem hydraulicznym – wspomaganie jest realizowane za pomocą pompy hydraulicznej i płynu hydraulicznego.
- Układ kierowniczy ze wspomaganiem elektrycznym – wspomaganie jest realizowane za pomocą silnika elektrycznego.
Usterki układu kierowniczego
Do najczęstszych usterek układu kierowniczego należą:
- Luz na kierownicy – może być spowodowany zużyciem elementów układu kierowniczego, np. przekładni kierowniczej lub drążków kierowniczych.
- Stuki w układzie kierowniczym – mogą być spowodowane zużyciem łożysk lub sworzni kulowych.
- Nieszczelności w układzie wspomagania – mogą prowadzić do wycieku płynu hydraulicznego i spadku siły wspomagania.
- Kłopoty z prawidłowym ustawieniem kół – mogą powodować ściąganie auta na jedną stronę lub problemy z utrzymaniem prawidłowego toru jazdy.
Układ kierowniczy – jak o niego dbać?
Regularna konserwacja i serwisowanie układu kierowniczego to klucz do jego prawidłowego działania i długiej żywotności. Oto kilka wskazówek, jak dbać o układ kierowniczy:
- Regularnie sprawdzaj poziom płynu wspomagania (jeśli Twój samochód posiada wspomaganie hydrauliczne). Należy używać płynu o specyfikacji zalecanej przez producenta samochodu.
- Sprawdzaj stan opon i ciśnienie w nich – zużyte lub niewłaściwie napompowane opony mogą negatywnie wpływać na pracę układu kierowniczego.
- Regularnie kontroluj luzy na kierownicy – nadmierny luz może być objawem zużycia elementów układu kierowniczego.
- Zwracaj uwagę na nietypowe dźwięki – stuki, piski lub inne nietypowe dźwięki mogą być sygnałem usterki układu kierowniczego.
- Unikaj gwałtownych manewrów – gwałtowne skręcanie kierownicy lub hamowanie może nadmiernie obciążać układ kierowniczy.
- Regularnie odwiedzaj serwis samochodowy – mechanik sprawdzi stan układu kierowniczego i w razie potrzeby wykona niezbędne naprawy.
Zobacz też: Czujnik kąta skrętu – za co odpowiada i jak działa ten element?
fot.: freepik.com
