Synchronizator to element skrzyni biegów, który odpowiada za płynną zmianę biegów. Zapobiega zgrzytom i szarpnięciom, które mogą wystąpić podczas zazębiania się kół zębatych. W tym artykule omówimy szczegółowo budowę, działanie, objawy uszkodzenia oraz proces wymiany synchronizatora.
Budowa synchronizatora
Synchronizator składa się z kilku elementów:
- Pierścień synchronizatora: Ma on postać pierścienia z zębatkami, który ślizga się po wałku skrzyni biegów.
- Konewka synchronizatora: Jest to element, który łączy pierścień synchronizatora z piastą synchronizatora.
- Piasta synchronizatora: Jest to element, który jest połączony z dźwignią zmiany biegów.
Działanie synchronizatora
Podczas zmiany biegu, kierowca przesuwa dźwignię zmiany biegów, co powoduje przesunięcie piasty synchronizatora. Piasta synchronizatora przesuwa pierścień synchronizatora w kierunku koła zębatego danego biegu. Pierścień synchronizatora zaczepia się o koło zębate i wyrównuje jego prędkość obrotową z prędkością obrotową wałka skrzyni biegów. Dopiero po wyrównaniu prędkości obrotowych, koło zębate jest zazębiane z wałkiem, co umożliwia płynną zmianę biegu. Dzięki synchronizatorom nie musimy martwić się ciągłym zgrzytaniem podczas zmiany biegów, gdyż dbają one o prawidłowe zgranie się zębatek.
Objawy awarii synchronizatora
Awaria synchronizatora należy do jednych z mniej przyjemnych usterek skrzyni biegów. Diagnoza tego uszkodzenia skrzyni jest możliwa jeśli zwrócimy uwagę na zachowanie się pojazdu podczas zmiany biegów. Najczęstsze symptomy uszkodzonego synchronizatora skrzyni biegów to:
- Zgrzyty podczas zmiany biegów: Zgrzyty to metaliczny dźwięk, który powstaje podczas zazębiania się kół zębatych o różnych prędkościach obrotowych.
- Trudności ze zmianą biegów: Uszkodzony synchronizator może powodować opór lub uniemożliwiać zmianę biegów.
- Szarpanie podczas zmiany biegów: Szarpanie to nagłe przyspieszenie lub zwolnienie samochodu podczas zmiany biegów.
Jeśli zauważymy wystąpienie któregoś z powyższych charakterystycznych objawów, to możemy przypuszczać, że synchronizator jest zużyty.
Jak dbać o synchronizator skrzyni biegów?
Synchronizator jest elementem eksploatacyjnym, co oznacza, że z czasem ulega zużyciu. Istnieje jednak kilka sposobów na przedłużenie jego żywotności:
- Unikaj zgrzytów podczas zmiany biegów: Zgrzyty to główna przyczyna zużycia synchronizatora. Aby ich uniknąć, należy zawsze upewnić się, że wałek skrzyni biegów i koła zębate są całkowicie zatrzymane przed zazębieniem.
- Nie szarp dźwigni zmiany biegów: Szarpanie dźwignią zmiany biegów może uszkodzić synchronizator. Należy zawsze płynnie i delikatnie zmieniać biegi.
- Używaj odpowiedniego oleju do skrzyni biegów: Używanie oleju o niewłaściwej lepkości może przyspieszyć zużycie synchronizatora. Należy zawsze stosować olej zalecany przez producenta samochodu.
- Regularnie sprawdzaj poziom oleju w skrzyni biegów: Niski poziom oleju może doprowadzić do uszkodzenia synchronizatora. Należy regularnie sprawdzać poziom oleju i uzupełniać go w razie potrzeby.
Co zrobić, jeśli synchronizator jest uszkodzony?
Jeśli synchronizator skrzyni biegów jest uszkodzony, należy go wymienić. Wymiana synchronizatora jest skomplikowanym procesem, który wymaga demontażu skrzyni biegów. W większości przypadków wymiana synchronizatora skrzyni biegów jest nieopłacalna, ponieważ koszt naprawy przewyższa wartość samochodu. W niektórych przypadkach można jednak naprawić synchronizator, wymieniając tylko niektóre jego elementy.
Naprawa synchronizatora skrzyni biegów
Naprawa synchronizatora skrzyni biegów jest skomplikowanym procesem, który wymaga demontażu skrzyni biegów. Pytanie kiedy wymiana synchronizatora skrzyni biegów jest opłacalna i jak należy to zrobić? Odpowiedź znajdziecie poniżej.
Kiedy naprawa synchronizatora jest opłacalna?
Naprawa synchronizatora może być opłacalna w następujących przypadkach:
- Samochód jest nowy lub ma niską przebiegu.
- Synchronizator jest uszkodzony tylko na jednym biegu.
- Zużycie synchronizatora skrzyni biegów jest niewielkie.
- Właściciel samochodu jest gotów zapłacić za kosztowną naprawę.
Jak naprawić synchronizator skrzyni biegów?
Naprawa synchronizatora polega na wymianie uszkodzonych elementów. Najczęściej wymieniane są:
- Pierścień synchronizatora
- Konewka synchronizatora
- Piasta synchronizatora
Do naprawy synchronizatora potrzebne są następujące narzędzia:
- Podnośnik
- Klucze dynamometryczne
- Klucze imbusowe
- Ściągacze
- Młotek
- Dłuto
Proces naprawy synchronizatora skrzyni biegów
Uwaga: Naprawa synchronizatora jest skomplikowanym procesem i nie powinna być wykonywana przez osoby bez doświadczenia mechanicznego. W przypadku braku doświadczenia lub odpowiednich narzędzi, należy skonsultować się z mechanikiem.
Proces naprawy synchronizatora można podzielić na następujące etapy:
1. Demontaż skrzyni biegów
- Przygotowanie: Zaparkuj samochód na równym terenie i zaciągnij hamulec ręczny. Podnieś przód samochodu i podpieraj go na kobyłkach. Odłącz akumulator.
- Demontaż: Zdemontuj osłony skrzyni biegów, półosie napędowe, cięgna zmiany biegów i inne elementy, które utrudniają dostęp do skrzyni biegów. Odkręć śruby mocujące skrzynię biegów do silnika i wyjmij skrzynię biegów z samochodu.
2. Rozebranie skrzyni biegów
- Przygotowanie: Umieść skrzynię biegów na stabilnym podłożu. Oczyść skrzynię biegów z brudu i oleju.
- Rozebranie: Odkręć śruby mocujące obudowę skrzyni biegów i rozbierz skrzynię biegów na części. Dokładnie obejrzyj wszystkie elementy skrzyni biegów, aby zidentyfikować uszkodzone części.
3. Wymiana uszkodzonych elementów synchronizatora
- Usunięcie: Wyjmij uszkodzony synchronizator z wałka skrzyni biegów.
- Wymiana: Zamontuj nowy synchronizator na wałku skrzyni biegów. Upewnij się, że synchronizator jest prawidłowo założony i zabezpieczony.
- Wymiana innych elementów: W razie potrzeby wymień również inne uszkodzone elementy skrzyni biegów, takie jak łożyska, koła zębate, uszczelnienia itp.
4. Złożenie skrzyni biegów
- Składanie: Dokładnie wyczyść wszystkie elementy skrzyni biegów przed montażem. Nasmaruj łożyska i inne elementy odpowiednim olejem. Złóż skrzynię biegów w odwrotnej kolejności do demontażu.
- Ustawienie luzu: Ustaw luz na łożyskach wałków skrzyni biegów.
- Kontrola: Dokładnie sprawdź, czy wszystkie elementy skrzyni biegów są prawidłowo zamontowane i zabezpieczone.
5. Montaż skrzyni biegów
- Przygotowanie: Zamontuj nowe uszczelki między skrzynią biegów a silnikiem.
- Montaż: Umieść skrzynię biegów w samochodzie i przykręć ją do silnika. Zamontuj półosie napędowe, cięgna zmiany biegów i inne elementy, które zostały zdemontowane.
- Sprawdzenie poziomu oleju: Sprawdź poziom oleju w skrzyni biegów i uzupełnij go w razie potrzeby.
6. Uruchomienie silnika i sprawdzenie działania skrzyni biegów
- Uruchomienie: Uruchom silnik i sprawdź, czy skrzynia biegów działa prawidłowo.
- Sprawdzenie: Przetestuj wszystkie biegi, aby upewnić się, że synchronizator działa prawidłowo i nie ma zgrzytów podczas zmiany biegów.
Uwaga:
- Po naprawie synchronizatora należy wykonać jazdę próbną, aby sprawdzić działanie skrzyni biegów w różnych warunkach.
- W przypadku problemów z synchronizatorem po naprawie, należy ponownie skonsultować się z mechanikiem.
Zobacz też: Automat kontra manual: Różnice w naprawach skrzyń biegów
fot.: commons.wikimedia.org
